« Harsh out of Tenderness: The Greek Poet and Urban Folklorist Elias Petropoulos » / article de Lefteris Karkas dans « Trypa »

• Post By: johntaylor
• Date: 7 juillet 2020
• Category: Actualités

Lefteris Karkas a écrit cet article sur Harsh out of Tenderness: The Greek Poet and Urban Folklorist Elias Petropoulos (Cycladic Press), de John Taylor, dans la review Trypa:

Ήταν μάλλον ο καιρός, 17 χρόνια μετά τον θάνατο του Ηλία Πετρόπουλου, να γραφτεί ένα βιβλίο για τη ζωή και το έργο του στ’ αγγλικά. Το δώρο αυτό μας έκανε ο  συγγραφέας John Taylor, παλιός του γνώριμος απ’ τα χρόνια του Παρισιού. Τίτλος του βιβλίου HARSH OUT OF TENDERNESS, The Greek Poet and Urban Folklorist Elias Petropoulos’’ (εκδόσεις  Cycladic Press, Sydney, Australia). Πολλά έχουν γραφτεί για τον Ηλία Πετρόπουλο: Τιμητικά αφιερώματα σε περιοδικά (πληρέστερο αυτό του Μανδραγόρα, τεύχος 18-19).Υπάρχει το έξοχο ντοκιμαντέρ της Καλλιόπης Λεγάκη «Ηλίας  Πετρόπουλος, ένας κόσμος υπόγειος», πλήθος άρθρων, αλλά κι ένα βιβλίο στα ελληνικά του Γιάννη Βασιλακάκου: «Ηλίας Πετρόπουλος, Ο      τεχνίτης της διαστροφής», εκδόσεις Οδός Πανός.

Τι έχει λοιπόν να κομίσει επ’ αυτού ο John Taylor; Η απάντηση είναι εφτά χρόνια στενής συνεργασίας και τριβής με τον Ηλία Πετρόπουλο και το έργο του. Όλοι όσοι αγαπάμε τον Ηλία Πετρόπουλο έχουμε μια ιδέα για τα βιβλία του,  τις απρόσμενες γνώσεις του για κάθε τι ελληνικό και το ανυπότακτο πνεύμα του. Πώς όμως δημιουργήθηκαν όλ’ αυτά τα μνημειώδη βιβλία; Πώς οργάνωνε τον χώρο και τον χρόνο του; Πώς κυλούσε η καθημερινότητά του και τι είδους άνθρωπος ήταν τελικά; Σ’ όλα αυτά ρίχνει φως ο John Taylor. Μαθαίνουμε έτσι με πόσο μεράκι έστηνε τα βιβλία του ( Η υστερία μου αποσκοπεί στην ποιότητα, συνήθιζε να λέει), τι σημασία έδινε στα ντοκουμέντα έναντι των θεωριών, τι σχέση είχε με άλλους Έλληνες συγγραφείς. Ακόμα, πόσο υποστηρικτικός υπήρξε προς τους φίλους του, ενίοτε απαιτητικός ή επιθετικός αλλά ταυτόχρονα γενναιόδωρος και υπομονετικός ( συχνά πυκνά αγόραζε γλυκά για τους φίλους του, σπάνια τους άφηνε να πληρώσουν). Φυσικά θ’ αντιτείνει κανείς: Μας ενδιαφέρουν όλ’ αυτά; Ναι, αν θελήσουμε ν΄ αντιληφθούμε τις  ιλιγγιώδεις αντιφάσεις αυτού του ανθρώπου που ήταν σκληρός από τρυφερότητα ( Harsh out of tenderness).

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο John Taylor καταπιάνεται με τον Ηλία Πετρόπουλο.Έχει επίσης μεταφράσει βιβλία και άρθρα του, έχει δημοσιεύσει έναν επικήδειο του συγγραφέα και γενικά έχει μια εποπτεία του έργου του. Όπως μας πληροφορεί ο ίδιος, το 1981 αποφάσισε να γράψει μια εργασία σχετικά. Δεν την ολοκλήρωσε ποτέ. Ένιωσε πολύ σωστά πως δεν μπορεί να βάλει τα κομμάτια του παζλ στη θέση τους και απλά πέταξε το χειρόγραφο στα σκουπίδια. Ήταν πολύ νωρίς άλλωστε (γνωρίστηκαν το 1979 ) και ο Ηλίας Πετρόπουλος είχε πολλά να δώσει ακόμα ως τον θάνατό του το 2003.

Το βιβλίο βρίθει ανέκδοτων και αυτοβιογραφικών στοιχείων ενώ περιέχει και μια εκτενή παρουσίαση του βιβλίου «Καλιαρντά». Η επιλογή αυτή δεν γίνεται τυχαία καθότι το συγκεκριμένο βιβλίο κατέχει μια αδιαμφισβήτητη πρωτιά : Είναι το πρώτο ομοσεξουαλικό λεξικό στον κόσμο. Ήταν επίσης η αφορμή για ν’ αρπάξει ο Πετρόπουλος μια πεντάμηνη φυλάκιση, αλλά αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά. Πέραν αυτών παρατίθενται και κάποιες λέξεις στα Καλιαρντά μαζί με την ετυμολογία τους  δίνοντας στον ξένο αναγνώστη μια ιδέα γι’ αυτή την παλλόμενη, κεφάτη αλλά και σκληρή γλώσσα. Το πόνημα του John Taylor πλαισιώνει μια πληρέστατη λίστα με τα βιβλία του Ηλία Πετρόπουλου, τις μεταφράσεις του έργου του και τίτλους των εκατοντάδων άρθρων του.

Όπως το ομολογεί ο Taylor, ο Πετρόπουλος υπήρξε γι’ αυτόν ο μέντοράς του. Όταν συναντήθηκαν ήταν αντίστοιχα 27 και 51 ετών. Και κάπως παρακινδυνεύοντας μια σύγκριση θα λέγαμε ότι όπως ο Ν.Γ Πετζίκης πήρε τον Πετρόπουλο απ’το χέρι και τον δίδαξε μεταξύ άλλων να βλέπει λοξά, αυτός με τη σειρά του έκανε δώρο στον νεαρό Αμερικάνο μερικά μαθήματα ζωής και φυσικά  πολύτιμες διαλέξεις περί ελληνικής γραμματείας. Τώρα ο John Taylor ξεπληρώνει το χρέος του τυπώνοντας αυτό το συγκινητικό βιβλίο. Το αγγλόφωνο αναγνωστικό κοινό έχει πια την ευκαιρία να γνωρίσει τον πιο παθιασμένο (όσο και αμφιλεγόμενο) Έλληνα συγγραφέα. Ο Ηλίας Πετρόπουλος έγραφε κυρίως για την Ελλάδα˙ η επιλογή των θεμάτων του ωστόσο, η μεθοδολογία του, το ξεχωριστό του στυλ και η ποιότητα της δουλειάς του, ήταν πολλά χρόνια μπροστά απ’ την εποχή του. Ο John Taylor το συνόψισε πολύ εύστοχα σε μια φράση: ‘’Petropoulos had wide open eyes and he opened eyes’’.

Νέα Υόρκη, 22 Μαΐου 2020